Devletimiz ISO 50001 sistemini zorunlu hale getirirken başarılı uygulamalar için destekleme imkanları da sunmuştur. Verimlilik Artırıcı Proje Destekleri (VAP) kapsamında ele alınan bu konuda bazı bilgileri paylaşmak isteriz. Endüstriyel işletmelerde enerji tasarruf potansiyelinin geri kazanılması için Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP) hazırlanmaktadır.
İçindekiler
Verimlilik Artırıcı Proje Destekleri (VAP) Nasıl Alınır?
Endüstriyel işletmelerde verimlilik artırıcı projelerin uygulanması için destekler verilmektedir. Verimlilik Artırıcı Projesi’nin desteklenmesini isteyen işletmeler, Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkanlığı (EVÇED) tarafından tebliğ olarak yayımlanan usul ve esaslara uygun olarak bu alanda yetkilendirilmiş şirketlere hazırlattıkları projelerini belirlenen tarihler içerisinde EVÇED’e sunar. Enerji tüketimleri yılda 500 TEP ve üzeri olan ticaret ve sanayi odasına bağlı olarak faaliyet gösteren ve her türlü mal üretimi yapan işletmeler EVÇED’e VAP desteklerinden yararlanmak için başvurabilirler.
Not: Verimlilik artırıcı projelere başvuru yapabilmek için ISO 50001 standardı belgesine sahip olma koşulu aranmaktadır.
VAP Destek Miktarı
5.000.000 TL’ye kadar olan destek alabilen Verimlilik Artırıcı Projeler, en fazla % 30 oranında hibe alabilir. Aynı anda 5 projeye toplam 25.000.000 TL’lik bir projenin % 30’unu hibe olarak alma imkanı bulunuyor. Mevzuat bunun için de ISO 50001 şartı koymuş bulunuyor.
İşletmeler destek alınmasını talep ettikleri verimlilik artırıcı projeler için yetkilendirilmiş Enerji Verimlilik Danışmanlık (EVD) firmalarından aldıkları hizmet ile oluşturulan etüt çalışmalarını gerçekleştirmiş olup, belirlenen enerji tasarrufunu garanti eder. Başvuru sonrası Bakanlık, mevcut durumu yerinde tespit eder ve VAP uygulaması sonrasındaki değerlerin doğruluğunu kontrol eder.
Verimlilik Artırıcı Proje Destekleri Çeşitleri
Gönüllü Anlaşma Destekleri
Gönüllü Anlaşma, bir endüstriyel işletmenin geçmiş 5 yıllık referans enerji yoğunluğuna göre anlaşma yapıldıktan sonraki 3 yılda enerji yoğunluğunu ortalama olarak en az % 10 oranında azaltmayı taahhüt ederek Bakanlık ile yaptığı anlaşmayı ifade etmektedir. Bu anlaşma destekleri kapsamında vaadini yerine getiren bir işletmenin anlaşmanın yapıldığı yıla ait enerji giderinin üst limiti 1.000.000 TL olması şartıyla % 20 destek olarak karşılanır. Elektrik üretim lisansı olan sabit tüzel kişiler bu destekten faydalanır. Onun dışında yıllık toplam enerji tüketimleri 500 TEP ve üzeri olan ticaret ve sanayi odası ve ona bağlı kuruluşlar EVÇED’e gönüllü anlaşma destekleri için müracaat edebilirler. Bu da ISO 50001’in teşvik edilmesini sağlayan bir başka destek olarak karşımıza çıkıyor.
Bölge Teşvikleri
Özellikle bakanlığı organize sanayi bölgelerinde seçip bazı motorların verimlilik sınıflarının daha verimli motorlarla değiştirilmesi teşvikleri de hala bu konuda devam eden bölgesel teşviklerle destekleniyor. Burada da teşviklerden yararlanmak için ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi’ne sahip olmak gerekiyor. Ardından hazırlanacak proje ile yıllık 500 TEP enerji tüketimi olan sanayii tesislerinde %20 oranında enerji tasarrufu gerçekleştirilirse azami 5 yıl olan enerji verimliliğine yönelik yatırımlar teşvik desteği alabilmektedir. Bakanlıkça onaylanan proje sonrasında, 500 TEP enerji tüketimi olan sanayii tesisleri en düşük %20 olmak kaydıyla 5 yıl yatırım geri dönüş süresi olan teşviklerden faydalanabilirler.
Bu teşviklere, gümrük vergisi, KDV istisnası, gümrük vergisi istisnası, faiz desteği, yatırım yeri desteği, vergi indirimi, sigorta primi ve işveren hissesi desteği verilmektedir. Enerji verimliliği yatırım projelerinin 5. bölge teşvikleri kapsamında değerlendirilmesini isteyen işletmeler başvurularını Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na yaparlar. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı EVÇED’le işbirliği yaparak uygunluğu denetler.
ISO 50001 Standardı İçin Diğer Destek Kalemleri
27 Ekim 2011’de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik’le yılda bin TEP miktarında enerji tüketen sanayiciler Enerji Bakanlığı’na başvurarak anlaşma imzalarlar. Bu imzalanan anlaşma çerçevesinde işletme 3 yıl içinde tükettiği enerji miktarını minimum % 10 azaltmayı taahhüt eder. 3 yıl sonunda başarılı olan şirket fatura giderlerini düşürür. En yüksek enerji tüketim faturasının % 20’sini Enerji Bakanlığı’na ödetir.
İşletmelerin 01.01.2014 tarihi ve sonrasından itibaren ISO 50001 standardı belgesine sahip olması bu teşviği alabilmeleri için gereklidir. Yine bu düzenlemeyle bakanlık tarafından enerji verimliliğini arttırmaya yönelik projelere de büyük destek veriliyor. Bu kapsam çerçevesinde proje geliştiren şirketlere 300 bin liraya kadar teşvik verildiği olmaktadır. Bu desteklerin uygulandığı diğer hizmetleri görmek istersek; işletmelerin kendi enerjisini kendi üretmek için kurdukları sistemlere uygulanır.
