Son zamanlarda danışanlarımızdan aldığımız geri beslemeler ihracat ve ihale süreçlerinde talep edilen belge ve test gereksinimlerine dair genel bir eksiklik olduğu yönünde. Bu videoda amacımız ihale ve ihracat için gerekli belgeler hakkında bilgiler aktarmaktır.Bu videoda kullanacağım terimlerin akreditasyon, standart, belgelendirme gibi terimlerin detaylarını diğer videomuzda bulabilirsiniz.
İçindekiler
İhale Mevzuatı ve Belge Gereksinimleri
Öncelikle ihale mevzuatımıza başlamak istiyorum. Yürürlükte bulunan 4734 sayılı kamu ihale kanunu ihale şartnamelerinde yer alabilecek belge gereksinimlerini üç başlık altında toplamıştır. Bunlar;
- Ürün belgeleri
- Sistem belgeleri
- Hizmet yeri belgeleridir.
İhalede hangi belgeler gerekmektedir?
Kanun metninin detayında sistem belgelerinin ya TÜRKAK tarafından akredite edilmiş bir belgelendirme kurumu tarafından verilmiş olması ya da uluslararası akreditasyon forumuna üye bir belgenin TÜRKAK tarafından teyit edilerek denklik yazısı ile birlikte ihale komisyonuna ibraz edilme zorunluluğu vardır. Özetle kamu ihalelerine katılacak kurumlarının ya TÜRKAK akredite ya da TÜRKAK tarafından teyit edilen uluslararası belgeler alması gerekmektedir.
TÜRKAK sadece ISO 9001, ISO 14001 belgelerine denklik yazısı vermektedir. İhale hazırlığı içerisinde olan firmaların bu hususlara dikkat etmesi gerekmektedir.
Ürün belgelerinde ise CE belgelerinin onaylanmış kuruluştan ürün kalite belgelerinin ise TSE den alınması gerekmektedir.
Benzer şekilde hizmet yeri belgelendirmelerinin de TSE marifetiyle yapılması kanunda geçen bir zorunluluktur.
İhale dosyasına konulacak test ve deney raporlarının ise TÜRKAK akredite bir laboratuvarda yapılması önemlidir.
İhracat için gerekli belgeler nelerdir?
Ülkemizde olduğu gibi hemen her ülkenin milli ve uyumlaştırılmış ürün standartları ve gümrük süreçleri mevcuttur. Yakın coğrafyamızdan örnekler vermek gerekirse
Avrupa birliği ülkelerine ihracat için gerekli belgeler nelerdir?
- CE belgesi,
- Yönetim Sistemi Belgeleri,
- Malzeme Güvenlik Bilgi Formları,
- Test ve analiz sonuçları
gibi belgeler talep edilmektedir.
Diğer bazı ülkeler için ihracat belgeleri
Eskiden GOST-R olarak adlandırılan günümüzde ise EAC gümrük birliği kalite sertifikası olarak adlandırılan belge olmadan Rusya, Kırgızistan, Kazakistan, Belarus, Ermenistan’a ihracat yapılamamaktadır.
Ukrayna için UKRSEPRO, Kazakistan için GOST-R, Suudi Arabistan için eski adı ile SASO yeni adı ile SABER benzer özellikte sistem ve belgelerdir.
Cezayir, Libya, Etiyopya, Fildişi Sahilleri, Gabon, Kamerun, Katar, Uganda, Zanzibar’a ihracat yapabilmek için COC (Certificate of Conformity) olarak adlandırılan belgenin alınması gerekmektedir.
Tanzanya ve Kenya’ya ihracat yapabilmek için PVoC Certificate olarak adlandırılan belgenin alınması gerekmektedir.
Nijerya’ya SONCAP Certificate Product Certificate belgesi, Kuveyt için Kucas-Ter belgesi alınması gerekmektedir.
ABD için gerekli olan FDA kaydı ile hususları daha önceki videolarda paylaşmıştık. Bu videoları açıklamalar bölümündeki linkden ulaşabilirsiniz.
Tüm bu ifade ettiğimiz belgeler hakkında danışmanlık desteği vermekteyiz. İhracat çok fazla değişkenin yeraldığı bir süreç bu nedenle ihracat yapacak firmaların müşterilerinin farklı talep ve ani gelen isteklerine de reaksiyon gösterebilmek önemlidir.
Şöyle ki; kadın hakları, çocuk işçi çalıştırmama, terörizmi desteklememe, yolsuzluk ve rüşvet ile mücadele, uygun çalışma şartlarının tesisi gibi hususları içeren sosyal sorumluluk beyan belge ve denetim raporları özellikle batılı müşteriler tarafından firmalarımızdan istenmektidir. SEDEX, SA8000 gibi bilinen bu hususlarda da firmalarımıza destek verip sosyal sorumluluk ve yolsuzlukla mücadele politikalarının oluşturulmasına danışmanlık yapıyoruz.
Müteakip videolarımızda bizden çok fazla soru alan EAC ve COC belgeleri ile ilgili paylaşımlar yapmayı planlıyoruz.
